Η αρχαία ακρόπολη Όρραον βρίσκεται στο λόφο Καστρί του χωριού Γοργόμυλος του Δήμου Ζηρού του Νομού Πρέβεζας (σύμφωνα με τον Καλλικράτη). Η οδική προσπέλαση του αρχαιολογικού χώρου γίνεται από το χωριό Αμμότοπος του Δήμου Ξηροβουνίου Αρτας. Το όνομά της πόλης είναι γνωστό από την αρχαία γραπτή παράδοση και από επιγραφικά κείμενα του 4ου και 2ου αιώνα π. Χ. Το Όρραον μελετήθηκε αρχικά από Γερμανούς αρχαιολόγους του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (1972) και από τον Καθηγητή αρχαιολογίας Σωτήριο Δάκαρη ο οποίος έγραψε: «Ο αρχαίος οικισμός στη θέση Καστρί Γοργόμυλου ταυτίζεται με το Όρραον, με βάση την επιγραφή της Αμβρακίας . Είναι το αυτό με το Horreum που αναφέρει ο Λίβιος κατά τις επιχειρήσεις των Ρωμαίων στην Ήπειρο το 168 π.Χ.»)( Σωτήριος Δάκαρης, 1965). Μόλις την πενταετία 2000-2005 η ακρόπολη αυτή έγινε επισκέψιμη στο κοινό χάρις στίς εργασίες της ΙΒ Εφορείας Αρχαιοτήτων ΙωαννίνωνΙστορία:
Το Όρραον αποτελεί μια εντυπωσιακή αρχαία ακρόπολη των Μολοσσών και ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. σε μια στρατηγική θέση (ύψωμα) πλησίον της Αρχαίας Αμβρακίας.
Η ακρόπολη είναι οχυρωμένη με ισχυρό τείχος, το οποίο ενισχύουν τετράγωνοι πύργοι. Εντός των τειχών σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση ιδιωτικές κατοικίες και πιθανά ανάκτορα αξιωματούχων. Η ίδρυση και ο περιτοιχισμός του Ορράου πρέπει να έγινε επί του βασιλέως των Μολοσσών Αλκέτα Ι (385-370 π.Χ.) ή το αργότερο στο δεύτερο τέταρτο του 4ου αιώνος π.Χ.
Η επιλογή της στρατηγικής αυτής θέσης από τους φιλόδοξους Μολοσσούς έγινε, αφενός για τον έλεγχο του εμπορικού διαύλου επικοινωνίας με τη Νότιο Ελλάδα και αφετέρου για τη φύλαξη του ζωτικής σημασίας για την άμυνα του κράτους τους στρατιωτικού περάσματος. O Αλκέτας Ι ήταν Μολοσσός Βασιλιάς της Ηπείρου, γιος του Θαρρύπα (ή Θάρυπου) και απέκτησε δύο παιδιά. Τον Αρρύβα, μετέπειτα παππού του Βασιλιά Πύρρου Α' της Ηπείρου, και τον Νεοπτόλεμο Β', μετέπειτα παππού του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Υπενθυμίζεται ότι η Μυρτάλη - Ολυμπιάδα είναι κόρη του Νεοπτόλεμου Β', και επειδή έμεινε ορφανή σε μικρή ηλικία, την μεγάλωσε ο θείος της Αρύββας, ο οποίος παντρεύτηκε την μικρότερη αδελφή της και ανεψιά του Τρωάδα. Ενώ βρισκόταν υπό την κηδεμονία του Αρύββα, η Μυρτάλη πήγε ως ενήλικη νεαρά πριγκίπισσα «για διακοπές» στη Σαμοθράκη, για να συμμετάσχει στα Καβείρια Μυστήρια. Εκεί γνώρισε τον Φίλιππο Β' και σύντομα παντρεύτηκαν. Συνεπώς η Μυρτάλη - Ολυμπιάδα και η αδελφή της Τρωάδα μεγάλωσαν στην νότια περιφέρεια των Μολοσσών, Αρχαία Αμβρακία, και Αρχαίο Όρραον, στα ταξίδια της δε στην Ήπειρο είναι αυτονόητο ότι διέμενε εδώ.Ταξίδια στο Αρχαίο Όρραον έκανε ως παιδί και ως ενήλικας ο Μέγας Αλέξανδρος . Όταν η Ολυμπιάδα ίδρυσε την Ηπειρωτική Συμμαχία, τα Όρραον συμμετείχε σε αυτήν.
Το έτος 168-167 π.Χ. ο οικισμός Όρραον καταστράφηκε από τους Ρωμαίους του Αιμίλιου Παύλου, με την ολοσχερή ισοπέδωση των τειχών του, επειδή ήταν μία από τις τέσσερις ηπειρωτικές πόλεις που προέβαλλαν αντίσταση κλείνοντας τις πύλες τους στις ρωμαϊκές λεγεώνες του Ανίκιου Γάλου. Στο γεγονός αυτό κάνει αναφορά ο Λατίνος ιστορικός Λίβιος. Αργότερα το Όρραον ανοικοδομήθηκε και κατοικήθηκε επί χρόνια. Τελικά οι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν για να συνοικισθούν στη Νικόπολη που ίδρυσε ο Αύγουστος Οκταβιανός μετά τη νίκη του στη Ναυμαχία του Ακτίου εναντίον της Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντώνιου, το 31 πΧ.Αναρτήθηκε από: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF_%CE%8C%CF%81%CF%81%CE%B1%CE%BF%CE%BD
Φώτης Δέμιτσας
